Informacje o towarze w prawie wspólnotowym

wzór do napisania pracy

Oczywiście najlepiej byłoby, gdyby każdy produkt, towar, przeznaczony dla konsumenta był odpowiednio oznaczony, opatrzony rzeczowymi wskazówkami dotyczącymi jego cech charakterystycznych oraz sposobem użycia. Jednak tak nie jest.

Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej zwracają głównie uwagę na pewne kategorie produktów, co do których, ze względu na powszechność korzystania z nich, masowość obrotu nimi, zachodzi potrzeba szczególnie starannej informacji konsumenta o ich składnikach, sposobie korzystania, a wreszcie o niebezpieczeństwach, które niosą lub nieść mogą dla wszystkich lub tylko niektórych kategorii konsumentów.

Chodzi przede wszystkim o środki żywnościowe, kosmetyki, leki oraz produkty przeznaczone dla dzieci. W odniesieniu do wymienionych grup wydano szereg dyrektyw precyzujących treść, zakres, wygląd zewnętrzny, a nawet sposób formułowania i miejsce zamieszczania niezbędnych informacji. Narodził się obowiązek właściwego etykietowania.

Oczywiście trudne byłoby uszeregowanie, skompletowanie i wymienienie wszystkich dyrektyw dotyczących szczegółowego udzielania konsumentowi informacji o towarze. Wymienię i przedstawię w skrócie jedynie kilka dotyczących najbardziej typowych sytuacji, doniosłych dla konsumenta.

W ramach prawa wspólnotowego dyrektywa rady EWG 79/112, kilkakrotnie zmieniana i uzupełniana w sprawie etykietowania, prezentacji i reklamowania artykułów żywnościowych kieruje się zasadą przejrzystości ofert. Zawiera ona ^[1] szczegółowe wyliczenie elementów treści etykiety, jaka powinna się znaleźć na produkcie żywnościowym lub jego opakowaniu oraz wskazanie tego, czego zamieszczać nie wolno.

I tak, zgodnie z art. 3 powołanej dyrektywy, szeroko pojęta etykieta musi zawierać: nazwę sprzedażną, listę składników, ilość (wagę) netto, minimalną datę trwałości, szczególne warunki konserwacji i użytku, nazwę firmy produkującej lub pakującej, lub sprzedawcy wewnątrz wspólnoty, miejsce pochodzenia, sposób użycia.

Art. 2 tejże dyrektywy formułuje natomiast szereg zakazów. Nie wolno zatem, aby etykieta wprowadzała w błąd, co do cech charakterystycznych produktu (natura, identyczność, pochodzenie, okres trwałości, ilość), nie może przypisywać produktowi cech, których on nie posiada, nie może sugerować, że produkt ten ma określone właściwości szczególne, w sytuacji, gdy wszystkie produkty podobne mają takie same właściwości. Nie wolno wreszcie, by etykieta przypisywała produktowi spożywczemu właściwości lecznicze lub prewencyjne (wyjątek wody mineralne) .

Nie wdając się dalej w szczegóły informacja musi być pełna i zrozumiała. Art. 11 ust. 2 dyrektywy mówi: „Informacje muszą być łatwe do zrozumienia i zaznaczone w widocznym miejscu w taki sposób, aby były łatwe do zauważenia, wyraźne, czytelne i niezamazywalne.

Inna z dyrektyw rady EWG 90/496 dotyczy natomiast informacji na etykiecie o wartościach odżywczych artykułów żywnościowych (wartości energetyczne, składniki pokarmowe, możliwe do wskazania minerały i witaminy ze wskazaniem dawki dziennej itd.). W drobiazgowy sposób jest tu również uregulowany sposób prezentacji informacji ijej zewnętrznej tor my .

W zakresie polskiego prawa oznaczenie żywności jest regulowane rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 15.07.1994 r. Jego cel wskazano jako „regulację znakowania środków spożywczych, używek i substancji dodatkowych dozwolonych, w opakowaniach jednostkowych, przeznaczonych do ^{[2] [3]} obrotu, sposób informowania o ich składnikach oraz innych danych, które mając na uwadze ochronę życia ludzkiego powinny być podawane do wiadomości konsumenta”.

Obowiązek właściwego oznaczenia ciąży na producencie i do niego adresowane są przepisy o oznaczeniu produktu, a także do sprzedawcy – dla którego przepisy te są wyznacznikiem zakresu jego obowiązku informowania o stosunkach faktycznych i prawnych dotyczących przedmiotu sprzedaży ( art. 546 KC).

Co do samych założeń, polskie prawo żywnościowe w zakresie etykietowania odpowiada założeniom prawa wspólnotowego^[4].

Występują też szczegółowe unormowania dotyczące lekarstw i środków kosmetycznych, ale nie jest to przedmiotem mojej pracy. W tym punkcie chciałam zasygnalizować jedynie obowiązek ciążący na producencie, sprzedawcy i innych podmiotach odpowiedzialnych za towar, do szerokiego informowania konsumenta o ich właściwościach, cechach etc.

Wytyczne OECD w sprawie ochrony konsumenta w kontekście handlu elektronicznego zawierają postanowienia co do zakresu informowania konsumentów m.in. także o towarze^[5].

W cz. II punkt B „INFORMACJE ODNOSZĄCE SIĘ DO TOWARÓW I USŁUG”: „Przedsiębiorcy zaangażowani w handel elektroniczny z konsumentami powinni zapewnić ścisłą i łatwo dostępną informację opisującą oferowane towary i usługi; wystarczającą aby umożliwić konsumentom dokonanie świadomej decyzji co do tego czy chce on przystąpić do transakcji w taki sposób i zrobić to tak, aby umożliwić konsumentowi zachowanie odpowiedniego zapisu takiej informacji”.

—

^[1]      Dyrektywa z dnia 18.12.1978 r. Nr 79/112 w sprawie harmonizacji przepisów prawnych Państw Członkowskich dotyczących etykietowania, prezentacji i reklamowania środków spożywczych.

^[2]    B. Lewaszkiewicz-Petrykowska, Model prawnej…, jw. s. 91.

^[3]    E. Łętowska, Prawo umów…, jw. s. 192.

^[4]    E. Łętowska, Prawo umów…, jw. s. 194.

^[5]     Wytyczne OECD w sprawie ochrony konsumentów w kontekście handlu elektronicznego, UNW/2000/0003, tłumaczenie robocze UOKIK, cz. II, zasady ogólne.